1839 Tanzimat Fermanıyla başlayan süreçte Osmanlı devleti her alanda ama özellikle hukuk alanda önemli bir değişim ve dönüşüm sürecine girmiştir. Gerek merkezi devletin reorganizasyonunda gerekse toplumsal alanların yeniden düzenlenişinde hukuk çok merkezi bir konuma gelmiştir. Baskın karakter olarak örfi hukuktan kanun hukukuna, hakim mahkemeler olarak şeriye mahkemelerinden nizamiye mahkemelerine, hukukun merkezi olarak medreseden mekteb-i hukuka geçiş gibi çok önemli kurumsal değişim göstergelerinin ardında esas olarak önemli bir zihniyet dönüşümü yatmaktadır. Çalıştayda, bu değişim ve dönüşümü hem kurumsal hem de düşünsel değişim boyutlarını dikkate alarak bir değerlendirmeye tabi tutulacaktır. Şeriye mahkemelerine yönelik düzenlemeler, ceza hukuku alanındaki gelişmeler, Mecelle ve Kanun-ı Esasi tadilleri ile Medhal-i İlm-i Hukuk eserleri üzerinden zihniyet okumaları bu çalıştay kapsamında Osmanlı son dönemine dair bir nazar ortaya koymayı hedeflemektedir.
Engin Deniz Akarlı
Konuşmacı
| 09:00-09:30 | Kayıt ve Açılış |
| 09:30-10:30 | Konu: Osmanlı Hukuk Anlayışında Dönüşümler Hoca: Engin Deniz Akarlı / İstanbul Şehir Üniversitesi |
| 10:45 – 11:45 I. Oturum | Oturum Başlığı: II. Meşrutiyet Sonrası Şer'iye Mahkemeleri
Oturum Başkanı: Fethi Gedikli / İstanbul Üniversitesi
Hamdi Çilingir / İLEM Sümeyye Şimşek / 29 Mayıs Üniversitesi |
| 12:00 – 13:00 II. Oturum | Oturum Başlığı: II. Meşrutiyet Sonrası Kanun Tadilleri
Oturum Başkanı: Ali Adem Yörük / İstanbul üniversitesi
Abdullah Musab Şahin / Medipol Üniversitesi II. Meşrutiyet Sonrası Mecelle Tadil Çalışmaları Batuhan Ustabulut / Kocaeli Üniversitesi Anayasalı ve Parlamentolu Monarşiden Anayasal ve Parlamenter Monarşiye: 1876 Kanun-İ Esâsîsi ve 1909 Değişiklikleri |
| 13:00 – 14:00 | Yemek ve Çay Arası |
| 14:00 – 15:00 III. Oturum | Oturum Başlığı: Tanzimat’tan Meşrutiyet'e Suç ve Ceza
Oturum Başkanı: Necip Taha Gür / Yalova Üniversitesi
Hüseyin Önal / İLEM Meryem Yetkin / Boğaziçi Üniversitesi Osmanlı Bağdat’ında Adalet: 19. Yüzyılda Bir Katil Davasının Serüveni |
| 15:15 – 16:15 IV. Oturum | Oturum Başlığı: Medhal-i İlm-i Hukuk’a Bir Nazar
Oturum Başkanı: Ali Osman Karaoğlu / Yalova Üniversitesi
Rukiye Sarısoy / Marmara Üniversitesi Medhal-i İlm-i Hukuk’a Medhal: Hukuk İlminin Mebadisi Mücahide Engin / Şehir Üniversitesi Medhal-i İlm-i Hukuk’un Işığında Örf ve Kanun |
| 16:15 – 16:20 | Çay Arası |
| 16:20 – 17:00 Müzakereler ve Kapanış | Genel Müzakere / Kapanış |
Düzenleme Kurulu
Hamdi Çilingir, İLEM
Rahile K. Yılmaz, Marmara Üniversitesi
Talha Erdoğmuş, Sakarya Üniversitesi
Hüseyin Önal, İLEM
Yusuf Sefa Selvi, İLEM
Raportör
Mücahide Engin
Meryem Yetkin