Müsadere Kurumu (1700-1839) ve Osmanlı İktisat Tarihi’ne Yeni Metodolojik Yaklaşımlar

Bu sunumda iki konu üzerinde durulacaktır. Birincisi geniş anlamıyla Osmanlı sultanlarının çoğunlukla siyasi ve mali elitlerin şahsi mallarına şu ya da bu gerekçelerle, genellikle ölümlerinden sonra el koyması anlamına gelen müsadere sisteminin 1700’lerden Tanzimat’a kadar olan dönemdeki uygulanışı hakkındadır. Osmanlı tarihçiliğinde devlet üzerinden edinilen servetin hazineye dönmesi olarak yorumlanan müsadere, kapsamları, yöntemleri ve sınırları üzerinde yapılan çok yönlü analizlere göre, genel olarak fayda-maliyet esasına göre, hesaplı, seçici ve sınırlı bir şekilde uygulanmıştır. Sunumda ayrıca müsadere üzerinde yazdığım tez bağlamında, Osmanlı iktisat tarihçiliğinde kaynak ve yöntem sorunları ve bunların nasıl aşılabileceği de tartışılacaktır.