İslam Düşüncesinde Niyet Çalıştayı

İslam Ahlâk Düşüncesi Projesi, üçüncü döneminde de çeşitli bilimsel toplantılarla faaliyetlerine devam ediyor. 3-4 Haziran 2016 tarihlerinde gerçekleştirilen “İslam Düşüncesinde Vicdan” konulu çalıştayın ardından bu kez ahlâk düşüncesinin bir başka merkezî kavramı olan “niyet” incelenecek. Dinî ve felsefi düşüncede niyet konusunun ele alınacağı “İslam Düşüncesinde Niyet” başlıklı çalıştay 7-8 Ekim 2016 tarihlerinde İLKE İlim Kültür Eğitim Derneği’nde düzenlenecek.

Niyet, davranışın meydana gelme sürecinin kilit aşamalarından biri olarak ahlâkın en temel kavramlarından biridir. Gerek dinî gerekse felsefi düşüncede niyet, eyleme değer katan ve onu anlamlı kılan unsur olarak değerlendirilir. Bu yönüyle niyet ve niyetin çeşitli durumları, hem dindarlığın hem ahlâklı olmanın anlamı konusunda belirleyici öneme sahiptir. Buna rağmen niyet konusunun nazari boyutları yeterli derinlikte incelemeye konu olmamıştır. “Vicdan” kavramından sonra “niyet” kavramına odaklanacak bu çalıştay, söz konusu boşluğu doldurmaya yönelik bir adım niteliğinde olacak.

Çalıştayda, niyet kavramının fıkıh, tasavvuf ve İslam felsefesi geleneklerinde ve ayrıca Batı düşüncesindeki karşılığının belirlenmesi hedefleniyor. Bu çerçevede niyet çalıştayında Dr. Nail Okuyucu (Marmara Üniversitesi) Karâfî’nin el-Ümniyye fî idrâki’n-niyye adlı eseri bağlamında; Prof. Dr. Mehmet Erdoğan (Marmara Üniversitesi) Şâtıbî’nin makâsıd düşüncesi çerçevesinde, M. Muhdi Gündüz ise Gazzâlî’nin yaklaşımları bağlamında niyet konusunu ele alacak. Yrd. Doç. Dr. Hacı bayram Başer (Yalova Üniversitesi) erken dönem mutasavvıflarının ve İbnü'l-Arabî’nin niyet konusuna yaklaşımlarını irdeleyecek. Dr. Sümeyye Parıldar (İstanbul Üniversitesi) Molla Sadra’da; Yrd. Doç. Dr. Yunus Cengiz (Mardin Artuklu Üniversitesi) ise Fahreddin Râzî’de niyet bahsini ele alacak. Doç. Dr. Ömer Türker (Marmara Üniversitesi) felsefi düşüncede gaye ve niyet kavramları arasındaki ilişkiyi inceleyecek. Doç. Dr. Mehmet Günenç (İstanbul Üniversitesi) Kant’ın niyet hakkındaki düşüncelerini ele alacak. Prof. Dr. Sedat Yazıcı ve Doç. Dr. Aslı Yazıcı (Çankırı Karatekin Üniversitesi) ise Batı ahlâk felsefelerinde niyet ve niyetsellik konusunu sunacaklar.