GELENEĞİN BİRİKİMİNDEN YENİ BİR DÜŞÜNCENİN İNŞASINA...

Okuyucu, okuma nesnesi olarak seçtiği objeyi niçin seçtiğini ve okuma objesinde ne aradığını bilmelidir. Bu durum bizi “okuma” kavramına götürür. Dolayısıyla okuma, bir süreçtir ve her süreç gibi belirli bir “zaman” gerektirir. Eğitim de bir süreçtir. Böylece “okuma eğitimi” kavramı devreye girmektedir. Sırasıyla “anlama”, “yorumlama”, “eleştirme” ve “fikir üretme” kavramları ise okuma eğitimi sürecinin alt aşamalarını oluşturmaktadır. Bu dört kavramın bütünü ise gerçek manada “okuma”nın bir sonucu olarak tecelli eder. Okuma kavramının bu şekilde anlaşılması ve hayata geçirilmesi için, okunan metin dışında okuyucu birçok materyale ihtiyaç duyar. En başta kuramsal bilgiler; ileri düzeyde bir dil (Türkçe) bilinci, okunan metnin epistemolojik ilişki ağı… Kısaca “metni hakkıyla anlamak, yorumlamak, eleştirmek ve kendine özgü fikir üretmek için, okuyucu metin dışında neleri bilmelidir?” sorusu burada çok temel bir yere oturmaktadır. Burada idealize edilen okuma, okuyucuya “söylenenden söylenmeyeni çıkarmak”, “görünenin ardında görünmeyeni fark etmek”, “bir metindeki alt metinleri ve satır aralarına gizlenen mesajları fark etmek” gibi bir beceri ya da yetenek kazandıracaktır. Yine bu manada bir okuma sürecinde okuyucu sadece yazılı metinleri değil, bir fotoğrafı, bir karikatürü, bir resmi, bir filmi, hatta herhangi bir görüntüyü derinlemesine anlama ve anlamlandırma çabası içine girecektir. Okuyucuda bu beceri ve yetenek ancak “okuma biçimleri”ne aşina olmakla güçlenir. Bu derste çok farklı metinlerden ve objelerden hareketle, bu manada bir okumanın terim, teknik ve metodları üzerinde durulacak; bu konudaki farklı okuma yöntemleri tanıtılacaktır.

BAŞVURU

Program öncesinde gerekli görülen ön okumalar

1. Hilmi Yavuz, Okuma Biçimleri

2. Berna Moran, Edebiyat Kuramları ve Eleştiri

3. Abdurrahman Şahin, Eleştirel Medya Okuryazarlığı

4. Rolant Barthes, Çağdaş Söylenler

5. Banu Dağtaş, Reklamı Okumak

6. Yasemin G. İnceoğlu-Nebahat A. Çomak, Metin Çözümlemeleri

7. Yılmaz Özbek, Okumak Anlamak Yorumlamak

8. Claude Levi Straus, Bakmak Dinlemek Okumak

(Ders sürecinde daha başka kaynaklar da önerilecektir.)

Programın Haftalık İzlencesi

1. hafta	Okuma kavramı, okuma süreci (anlama, yorumlama, eleştirme, fikir üretme)
2. hafta	Okumada anlam üretme stratejileri  (dizge oluşturma, terimsel, kuramsal okumalar)
3. hafta	Disiplinler arası okuma (çoğul okuma)
4. hafta	Görselliği ve medyadik metinleri okuma
5. hafta	Kurmaca / sanatsal / şiirsel metinleri okuma / söylem çözümlemesi
6. hafta	Fotoğraf ve resim okuma
7. hafta	Film okuma, tiyatral metinleri okuma
8. hafta	Sesleri okumak, musiki okumaları